ذکر تشییع جنازه

تشییع در اصطلاح فقهی به معنای رفتن دنبال جنازه میت تا زمان گذاشتن میت در قبر است. تشییع جنازه یکی از آداب اسلامی و از مقدمات دفن میّت است که طی آن گروهی از مسلمین، جنازه مسلمان از دنیا رفته را بر دوش گرفته یا جمع حاملان آن را تا هنگام خاکسپاری همراهی می کنند. برای تشییع جنازه و حمل جنازه ذکر تشییع جنازه بر وزن به عزّت و شرف ِ لااله الا الله خوانده میشود.

چرا در تشییع جنازه غالبا ذکر “لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ” گفته می‌شود؟

نکته ای که لازم است بدانید این است که در آداب تشییع جنازه آمده است به یاد خدا باشند و بگویند: «بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ و صَلی اللهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» و ذکر «لاَ اِلَهَ اِلاَّ اللهُ» به خصوص وارد نشده است؛ اما از باب ذکر خدا و شعاری برای دعوت مؤمنین به تشییع ‌جنازه، اشکالی در آن وجود ندارد.

همچنین در بحارالأنوار آمده است: حضرت علی علیه السَّلام هنگام عبور از قبرستان می‌فرمودند: «السَّلامُ عَلَى أَهْلِ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ مِنْ أَهْلِ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ»
ایشان می‌فرمودند: بدانید! آنان (مردگان) شنوا هستند و دوست دارند پاسخ مرا بگویند….

بنابراین به دلایل زیر گفتن ذکر لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ هنگام حمل و تشییع جنازه خوب است و اشکالی ندارد:

۱- گناهان انسان بیشتر به شرک ختم می‌شود و خداوند تبارک و تعالی فرموده است: تنها گناهی که بخشیده نمی‌شود شرک است و کسی که لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ را قبول کرده باشد از عذاب خداوند درامان است. 

۲- گفتن این ذکر به انسان یادآوری می‌کند اکنون برای این جنازه جز خداوند یار و یاوری نیست، پس در دنیا هم جز او کسی را صاحب و مالک خویش نشناس و برای رضای او و چنین روزی که تنها و بی‌یاور خواهی شد کارهای نیک و صالح انجام بده!!!
 
3- این ذکر (لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ) یعنی تمام خلقت، که هدف شناخت خداوند متعال است.

بلند بگو لا اله الا الله – لا اله الا الله – محمد است رسول و علی ولی الله – لا اله الا الله – به حق شرف لا اله الا الله – لا اله الا الله – گواه باش به روز قیامت ای الله – لا اله الا الله – لا اله الا الله – لا اله الا الله

– به عزت و شرف لا اله الا الله بلند بگو- لا اله الا الله

نوحه ای بر وزن به عزّت و شرف ِ لااله الا الله

در این قسمت نوحه ای که برای تشییع محتضر بروزن به عزّت و شرف ِ لااله الا الله آورده شده است.

شفیع ِ او بشود،شخص ِ ختم الانبیا/لااله الا الله

دُرود ِ حق به وی و،عاشقان مرتضی/لااله الا الله

به حقّ فاطمه آن،عصمت ربّ اعلا/لااله الا الله

کرامتی بنما یا،امام ِ مجتبی/لااله الا الله

رَوَد دل ِ همه ی،عاشقان کرببلا/لااله الا الله

قسم به بی کسی ِ،آن امام ِ سر جدا/لااله الا الله

به سوز اَلعَطَش ِ،کودکان در خیمه ها/لااله الا الله

به زینب و به رُباب،هم سه ساله هم سقّا/لااله الا الله

به حقّ اصغر و هم،پیکر ارباً ارباً/لااله الا الله

به حقّ قاسم و هم،جعفر و هم عبدالله/لااله الا الله

به حقّ مُسلم و هم حُرّ و جون و عابس ها/لااله الا الله

به حقّ ِ زینُ العِباد،یادگار نینوا/لااله الا الله

به پنجُم و ششمین،حجُت ِ حیّ یکتا/لااله الا الله

به کاظم و به رضا،دو گل خیر النّسا/لااله الا الله

قسم به حقّ جواد،مظهر جود و سخا/لااله الا الله

به هادی و به حسن،دو عزیز مصطفی/لااله الا الله

به حقّ صاحبمان،مهدی آل عبا/لااله الا الله

ببند عهد وفا،با امام و شهدا/لااله الا الله

منبع

تشییع جنازه مؤمن، مستحب مؤکد و دارای اجر و ثواب فراوانی است. برخی فقها گفته‌اند: استحباب تشییع در موردی است که دفن جنازه نیاز به نقل دارد. تشییع جنازه مؤمن از جمله موارد جواز خروج معتکف از مسجد است و این عمل، اعتکاف را باطل نمی‌کند.

پـیـامـبر خدا (ص ) :

نخستین پاداشى که بعد از مرگ مؤمن به او داده مى شود, این است که همه تشییع کنندگان جنازه اش آمرزیده مى شوند…

حکمت نامه پیامبر اکرم (ص)- ج ۴