هر آنچه که می بایست در رابطه با گروه های موسیقی نی و دف مراسم ختم بدانیم

موسیقی نی و دف : از اعصارقدیم نوحه و ذکر مصیبت بر اموات تازه گذشته مرسوم بوده است چنان که در اقوام مختلف اشکال متفاوتی وجود داشته است که با آواها و ردیفهای خاصی همراه بوده است همچنین همراه با این آواهاسازهای محلی مورداستفاده قرارمیگرفته  که سوز ونوای خاصی به کار میداده است این امر تا به امروز ادامه داشته تا الان که همراه با گروه مداحی نی و دف  و نواهاسازهایی که حالات حزن واندوه دارند به کار برده میشود.

برای اجرای موسیقی نی و دف شاهد آثار زیادی در این عرصه هستیم آثاری چون چرا رفتی استاد همایون شجریان یا عجب رسمیه استاد نجفیان که حالت عرفانی دارد و بیشتر محبوب بوده و به کاربرده میشود.

امروزه بیشترین سازهایی که در مجالس استفاده میشود نی جایگاه خاصی دارد زیرا بادارا بودن ویژگیهای حزن آلودش جلوه خاصی به مجلس میدهد. و همچنین می توان از دف که سازی عرفانی است و عود و کمانچه و دیوان جهت همراهی خواننده استفاده کرد و جلوه خاصی به خواننده و مجلس داد.

همانطور که ذکر شد سازهایی که در مجالس ترحیم به کاربرده میشود جایگاه خاصی در موسیقی عرفانی دارد یکی از این سازها عود نام دارد این ساز جزء سازهای اصیل ایرانی می باشد که در اعصار گذشته درمناسبتهاو عزادارایها به کاربرده میشده است و نام دیگر آن بربت می باشد.

دیگر سازی که میتوان در مجالس استفاده کرد ساز دیوان (باغلاما) می باشداین ساز مربوط میشود به آذربایجان و بیشتر در این مناطق مورد استفاده قرارمیگیرد

همانطور که گفته شد در مجالس ترحیم که همراه با سازهای عرفانی برگزار میگردد معمولا ازاشعارخوانندگان سنتی وپاپ استفاده میشود از آن جمله میتوان به ترانه استاد همایون شجریان به نام “چرا رفتی “نام برد که بسیار شیوا ودلنشین میباشد و باحزن واندوه همراه است.

و دیگر ترانه هایی که میتوان استفاده کرد ترانه یاد ایام استاد محمدرضا شجریان میباشد که از بهترین آثار این بزرگ مرد موسیقی ایران میتوان نام برد و همینطور میتوان از آثاراستاد محمد رضا اصفهانی همچون مرو ای دوست یا عشق است وآتش وخون میتوان استفاده کرد که حالتی بسیار حزن آلود دارند

اما جادارد یادی کنیم از استاد مرحوم ایرج بسطامی با ترانه زیبا وماندگارش به نام من مانده ام تنها که بسیار اثری فاخر از آن بزرگوار به یادگار ماند و اکنون توسط خوانندگان اجرامیگردد بسیار شیوا ودلنشین است

اما دربعضی از مجالس بعد از اجراهایی که نام برده شد عده ای علاقه مندند در مجلسشان نام مبارک امیرالمونین برده شود که اول کار باذکر جانم علی جانم علی آغاز میشود و بعد ازدقایقی شعر معروف و  زیبای استاد شهریارعلی ای همای رحمت خوانده میشود

درچنین مجالسی در بین اجرا معمولا خواننده اشعاری درمزمت دنیا باسروده های پروین اعتصامی و وحشی بافقی اجرا میگردد

حتی میتوان همراه با این اشعار سروده های ناب حضرت مولانا را هم خواند که جلوه عرفانی به مجلس میدهد، درکنار سازهایی که نام برده شد میتوان از سازهایی چون سه تار و تار هم استفاده کرد زیرا این سازها باداشتن سوزخاصی که دارند جلوه عرفانی ومعنوی را به مجلس ترحیم میدهند.

یکی از نکات مهم در اجرای برنامه های خوانندگی که بسیار حائز اهمیت می باشد استفاده از سیستم صوتی است زیرا نقش بسیار زیادی دربرگزاری برنامه دارد زیرا هرچقدر کیفیت سیستم صدا بالاتر باشد اجرای کار برای خواننده وگروه موسیقی راحت تراست امروزه با پیشرفت در زمینه سیستم های صوتی و صدابرداری کاررابسیار آسان تروبهتر کرده است این نوع سیستم ها با تنظیمات خاصی که دارند صدارا با نوع صدای خواننده یا ساز هماهنگ میکند.

گروههای خوانندگی معمولا از سیستم های صوتی حرفه ای استفاده میکنند این نوع سیستمها باکارایی بالایی که دارند کاررا برایشان نسبت به سیستمهای قدیمی راحت تر کرده است یک نوع از این نوع سیستمهای حرفه ای “دایناکورد”میباشد که بسیار کارایی دارد ومورد استفاده قرارمیگیرد.