سنگ قبر هنرمندان و افراد معروف ایرانی
امروز اتفاقی در فضای مجازی با مقاله ای مواجه شدم با عنوان قبور هنرمندان و متن سنگ قبر آنها که برایم خیلی جالب بود.
یکی از رسومی که پس از مرگ توسط بازماندگان انجام می شود، نوشتن متن یا شعری روی سنگ قبر شخصی است که از دنیا رفته است، نوشته ای که برای همیشه روی سنگ قبر آنها حک می شود و جاویدان و ماندگار می ماند. شاید برای شما هم جالب باشد بدانید قبور هنرمندان و افراد معروف و متن سنگ قبر آنها به چه صورت است.
اول میخواستم سنگ قبر استاد شکیبایی را انتخاب کنم ولی دیگر عزیزان از دست رفته که هر یک خود هنرمند بزرگ هستند مرا ملزم کرد که من نیز با احترام همه این هنرمندان را انتخاب کنم. البته خود نیز هنرمندان بزرگ دیگری را به این مجموعه اضافه کردم. روحشان شاد.
در ادامه تعدادی از سنگ قبر هنرمندان عزیز کشورمان جمع آوری شده است.
سنگ قبر پروین اعتصامی
متن سنگ قبر پروین اعتصامی
آنکه خاک سیه اش بالین است
اختر چرخ ادب پروین است
گرچه تلخی از ایام ندید
هر چه خواهی سخنش شیرین است
رخشندهٔ اعتصامی معروف به پروین اعتصامی (زادهٔ ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ در تبریز – درگذشتهٔ ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ در تهران) شاعر ایرانی است که به عنوان «مشهورترین شاعر زن ایران» از او یاد شده‌است. پروین از کودکی فارسی، انگلیسی و عربی را نزد پدرش آموخت و از همان کودکی تحت نظر پدرش و استادانی چون دهخدا و ملک‌الشعراء بهار سرودن شعر را آغاز کرد. پدر وی یوسف اعتصامی، از شاعران و مترجمان عصر خود بود که در شکل‌گیری زندگی هنری پروین و کشف استعدادها، و ذوق و گرایش وی به سرودن شعر نقش مهمی داشت. او در بیست و هشت سالگی ازدواج کرد، اما به دلیل اختلاف فکری با همسرش، پس از چندی از او جدا شد. پروین بعد از جدایی، برای مدتی در کتاب‌خانهٔ دانشسرای عالی تهران به شغل کتابداری به کار پرداخت. پروین پیش از چاپ دومین نوبت از دیوان اشعارش، بر اثر بیماری حصبه در سی و پنج سالگی در تهران درگذشت و در حرم فاطمه معصومه، در آرامگاه خانوادگی‌اش، به خاک سپرده شد. زادروز پروین (بیست و پنجم اسفندماه)، به عنوان «روز بزرگداشت پروین اعتصامی» نام‌گذاری شده‌است.
سنگ قبر سهراب سپهری
رکورددار تعویض سنگ قبر در جهان، نه عضو یک خانواده سلطنتی و اشرافی است نه یک میلیاردر بزرگ که هر چند وقت یک‌بار، تمول و دارایی درگذشته را به رخ بکشد؛ این رکورد در دست شاعر زلال و ساده‌ای است که دلش خوش بود به تکه‌نانی، خرده هوشی و سر سوزن ذوقی و همه عمر در این تلاش زیست که مگسی از سرانگشت طبیعت نپرد؛ بله، سهراب سپهری، شاعر و نقاش نامدار عصر ما، با آن جهان‌بینی صلح‌جویانه‌اش با زمین و زمان و حیات، حالا هر چند سال یک‌بار، صاحب سنگ قبر تازه‌ای می‌شود که هربار از شأن و جایگاه او دور و دورتر است.
«سهراب سپهری» شاعر و نقاش برجسته‌ی ایرانی در تاریخ ۱۵ مهر ۱۳۰۷ در کاشان در خانواده‌ای اهل هنر و ادبیات به دنیا آمد. او پس از دوران دبیرستانش در اداره‌ی فرهنگ کاشان مشغول به کار شد و همزمان تحصیل در مقاطع بالاتر را آغاز کرد و توانست دیپلم بگیرد. او به تهران آمد و تحصیل در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران را آغاز کرد. «سپهری» تحصیلاتش را در این دانشکده با موفقیت گذراند و موفق به دریافت نشان درجه اول علمی شد.
سنگ قبر فروغ فرخ زاد
فروغ‌الزمان فرخزاد شاعر معاصر ایرانی، پانزدهم دی‌ماه سال ۱۳۱۳ در تهران به دنیا آمد و از سن نوجوانی نوشتن را آغاز کرد. او با انتشار پنج دفتر شعر به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین زنان شاعر معاصر ایران شناخته شد. فرخزاد سال‌های آخر عمرش را صرف سینما و ساختن فیلم کرد و با بزرگان ادبیات و سینمای آن زمان همکاری کرد. زندگی پرفرازونشیب این شاعر ایرانی بسیار کوتاه اما تأثیرگذار بود؛ او با انتشار آثار درخشان نامش را در میان شاعران برجسته‌ی معاصر ماندگار کرد. فروغ فرخزاد در سن ۳۲ سالگی در بهمن سال ۱۳۴۵ براثر تصادف درگذشت. او را در گورستان ظهیرالدوله با حضور «احمد شاملو»، «مهدی اخوان ثالث»، «هوشنگ ابتهاج»، «غلام‌حسین ساعدی»، «سیاوش کسرایی» و «صادق چوبک» به خاک سپردند.
سنگ قبر محمد رضا شجریان
محمدرضا شجریان (۱ مهر ۱۳۱۹ – ۱۷ مهر ۱۳۹۹) موسیقی‌دان و خوانندهٔ موسیقی سنتی ایرانی بود. شجریان در میان دوستداران خود با عنوان «استاد آواز ایران» و «خسروِ آواز ایران» شناخته می‌شود. بسیاری از مردم ایران او را مهم‌ترین چهرهٔ موسیقی ایرانی و یکی از نمادهای مهم فرهنگ و موسیقی ایران‌زمین می‌دانند. شجریان از آوازه‌ای بین‌المللی نیز برخوردار است.محمدرضا شجریان از بنیاد آقاخان، جایزهٔ خداوندگار موسیقی را دریافت کرده‌است و نامزد جایزه گرمی نیز بوده‌است.
وی همچنین خوش‌نویس در خطِ نستعلیق، رئیس شورای عالی خانه موسیقی ایران بنیان‌گذار گروه شهناز، شرکت دل آواز باغ هنر بم و طراح چند ساز موسیقی بود. او در قرائت قرآن نیز فعالیت داشت و دعای ربنا، نامدارترین تلاوت قرآنیِ او بود.
سنگ قبر خسرو شکیبایی
خسرو شکیبایی (زادهٔ ۷ فروردین ۱۳۲۳ در تهران – درگذشتهٔ ۲۸ تیر ۱۳۸۷ در تهران) هنرپیشه سینمای ایران بود. او تحصیلاتش را در رشتهٔ بازیگری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان برد. تا پیش از انقلاب فقط در عرصهٔ تئاتر و دوبله فعالیت داشت و فعالیت حرفه‌ای در سینما را با بازی در فیلم خط قرمز (مسعود کیمیایی، ۱۳۶۱) آغاز کرد. خسرو شکیبایی در نزدیک به ۴۰ فیلم سینمایی بازی کرد. بازی در نقش حمید هامون در فیلم هامون ساختهٔ داریوش مهرجویی یکی از ماندگارترین نقش‌هایی است که او ایفا کرده‌است.
سنگ قبر مرتضی پاشایی
شعر سنگ قبر مرتضی پاشایی
مثه حسه یه عشق تازه بودی
مثه افسانه بی اندازه بودی
پاشایی در سال ۱۳۸۹ با قرار دادن ترانه‌هایش در اینترنت به شهرت رسید. او نخستین آلبوم خود به نام«یکی هست» را در سال ۱۳۹۱ به صورت رسمی منتشر کرد.«اسمش عشقه» و«گل بیتا»دو آلبوم دیگرِ او هستند که تا پیش از درگذشتش به‌صورت رسمی منتشر نشده بودند وسر انجام آلبوم «اسمش عشقه» در تابستان ۹۴ به‌طور رسمی منتشر شد.
وی از آذر ۱۳۹۲ به تشخیص پزشکان به سرطان معده مبتلا شدو در ۲۳ آبان ۱۳۹۳ در ۳۰سالگی درگذشت. او دانشجوی رشتهٔ گرافیک بوده و از کودکی به موسیقی علاقه داشته‌است. موسیقی را از چهارده‌سالگی با نواختن گیتار آغاز کرد.
مرتضی پاشایی از سال ۱۳۸۹ با انتشار اینترنتیِ قطعات خود شروع به کار کرد. او با قطعهٔ «یکی هست» به شهرت رسید. صدای خاص و احساسی بودن ترانه‌هایش او را از سایر خواننده‌ها متمایز می‌کرد. ترانه‌سرای بیشتر آهنگ‌هایش مهرزاد امیرخانی بود، که البته رابطه صمیمی با یک دیگر داشته‌اند. کارشناسان، او را از پیروان سبک شادمهر عقیلی می‌دانند. مرتضی پاشایی در پاییز سال ۱۳۹۱ باانتشار آلبوم یکی هست به جمع خوانندگان دارای آلبوم پاپ ایران پیوست.
ترانهٔ «یکی هست» از کارهای شاخص پاشایی دانسته می‌شود. پاشایی ترانهٔ «عصر پاییزی» را برای مجموعهٔ تلویزیونی به همان نام ساخته‌بود که مسئولان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به آن اجازهٔ پخش ندادند. پاشایی نیز «عصر پاییزی» را در اینترنت منتشر کرد که به یکی از محبوب‌ترین ترانه‌های او تبدیل شد. او همچنین ترانهٔ «نگران منی» را به‌عنوان تیتراژ برنامهٔ تلویزیونیِ ماه عسل سال ۹۳ اجرا کرده‌بود و ترانه «مثل شیشه» و «تو راست میگی» را برای فیلم مثل شیشه خواند.
سنگ قبر انوشیروان ارجمند
انوشیروان ارجمند (زاده ۲۷ مهر ۱۳۲۰ – درگذشته ۲۳ آذر ۱۳۹۳) برادر بزرگتر داریوش ارجمند و همچنین پدر برزو ارجمند و بهار ارجمند بود.
او از اواخر دهه ۱۳۴۰ خورشیدی به عنوان بازیگر و کارگردان تئاتر در مشهد فعالیت خود را آغاز کرد.
سنگ قبر سیف اله داد
سیف‌الله داد (۱۳۳۴ در خرمشهر – در گذشته ۶ مرداد ۱۳۸۸ در تهران) تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس و کارگردان ایرانی بود. او برادر بابک داد، روزنامه‌نگار و وبلاگ‌نویس منتقد است.
وی بنیان‌گذار مؤسسه سینمایی سینا فیلم بود. داد همچنین بین سال‌های ۱۳۷۴ تا سال ۱۳۷۶ ریاست هیئت مدیره خانه سینما را بر عهده داشت. داد معاون امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۷۹ نیز بود که برخی این دوره را از دوران طلایی سینمای ایران می‌دانند. سیف‌الله داد در سن ۵۴ سالگی در ۶ مرداد ۱۳۸۸ به علت بیماری سرطان در بیمارستان مهر تهران درگذشت.
سنگ قبر نیکو خردمند
نیکو خردمند ۱۹ آبان ۱۳۱۱ (در شناسنامه ۱۳۱۶) در تهران و در خانواده‌ای فرهنگی متولد شد. او خواهر بزرگتر آهو خردمند و دخترعموی شهرو خردمند بود. او دارای مدرک تحصیلی دیپلم و فارغ‌التحصیل کارگردانی سینما در رویال تئاتر سلطنتی بود.
فعالیت هنری او از سال ۱۳۳۷ با گویندگی در رادیو شروع شد. وی گویندگی فیلم را از سال ۱۳۳۹ زیر نظر هوشنگ لطیف‌پور و سعید شرافت آغاز کرد و گوینده نقش‌های اصلی به‌جای کلودیا کاردیناله، آوا گاردنر، الیزابت تیلور، فخری خوروش، ایرن، کتایون، آرام و… بوده‌است.
او همزمان با دوبله، از سال ۱۳۴۲ تا سال ۱۳۴۷ گوینده نمایش‌های رادیویی برنامه دوم رادیو و همچنین مجری برنامه «معرفی تئاتر در تلویزیون» در سال ۱۳۵۱ بود. او در دوبله فیلم‌های کلاسیک تاریخ سینما که در دهه پنجاه در «تلویزیون ملی ایران» دوبله می‌شدند، حضور داشت و گوینده مجموعه مستند «پنجره‌ها» نیز بود.
فعالیت سینمایی او با بازی در فیلم «پرده آخر» (واروژ کریم‌مسیحی) در سال ۱۳۶۹ شروع شد. در این فیلم خردمند در نقش تاج‌الملوک، بازمانده‌ای از یک خانواده اشرافی رو به زوال، بازی چشمگیری داشت. همچنین بازی او در «خانه خلوت» (مهدی صباغ‌زاده) در کنار عزت‌الله انتظامی، یکی دیگر از اوج‌های حضور او بر پرده سینما محسوب می‌شود و بازی‌اش در مجموعه‌های تلویزیونی «آوای فاخته» و بخصوص «دزدان مادربزرگ» نیز در یادها مانده‌است.
سنگ قبر پیمان ابدی
تقدیر «پیمان ابدی» هم هر چه بود گذشت و تو به یاد بدل کاری هایش روی قبرش می‌خوانی: «ای چرخ فلک خرابی از کینه توست/ بیدادگری شیوه دیرینه ی توست/ای خاک اگر سینه تو بشکافد/ پس گوهر قیمتی که در سینه توست»
پیمان جلالی ابدی (۱۳۵۱ تهران – ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۸ تهران) بدل‌کار نامدار ایرانی بود که به‌خاطر فعالیت در مجموعهٔ هشدار برای کبرا ۱۱ به شهرت رسید. وی در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۸ در حین ایفای نقش بدل‌کاری در فیلم چشم‌های نامحسوس بر اثر حادثه، جان خود را از دست داد.
سنگ قبر عسل بدیعی
عسل بدیعی (زادهٔ ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۶، تهران – درگذشتهٔ ۱۲ فروردین ۱۳۹۲، تهران) بازیگر سینما و تلویزیون اهل ایران بود.
سنگ مزار فرج اله سلحشور
شعر سنگ قبر فرج الله سلحشور
هنر عاشق پرشور نمیرد هرگز آنکه گیرد ز خدا نور نمیرد هرگز
بنویسید روی سنگ مزارش یاران فرج الله سلحشور نمیرد هرگز
فرج‌الله سلحشورنیا (زاده ۱۳۳۱ در قزوین – درگذشتهٔ ۸ اسفند ۱۳۹۴ در تهران) معروف به فرج‌الله سلحشور، بازیگر، چهره‌پرداز، نویسنده و کارگردان ایرانی بود. او فعالیت هنری خود را با بازی در فیلم توبه نصوح (۱۳۶۱) به کارگردانی محسن مخملباف آغاز کرد. سلحشور کارگردانی مجموعه‌های تلویزیونی تاریخی-مذهبی چون ایوب پیامبر، مردان آنجلس و یوسف پیامبر را برای صدا و سیما در کارنامه دارد.
در ۲۷ دی ۱۳۹۴، ریه‌های او از کار افتاد و در بیمارستان بستری شد و چندی بعد اعلام شد پزشکان امیدی به بهبود او ندارند و حالش وخیم است.
فرج‌الله سلحشور که به سرطان ریه مبتلا بود صبح روز هشتم اسفند ۱۳۹۴ (۲۷ فوریه ۲۰۱۶) در ۶۳ سالگی، درگذشت.
سنگ قبر منوچهر نوذری
شعر سنگ مزار منوچهر نوذری
ز حق توفیق خدمت خواستم دل گفت پنهانی
چه توفیقی از این بهتر که خلقی را بخندانی
منوچهر نوذری (زاده ۱۰ اردیبهشت ۱۳۱۵ در قزوین – درگذشته ۱۶ آذر ۱۳۸۴ در تهران) دوبلور، هنرپیشه، مجری و کارگردان ایرانی بود.
سنگ قبر جمیله شیخی
جمیله شیخی (زاده ۹ اردیبهشت ۱۳۰۹ در زنجان – درگذشته ۲ خرداد ۱۳۸۰ در تهران)هنرپیشه ایرانی بود. او دکترای افتخاری تئاتر داشت. وی مادر آتیلا پسیانی بازیگر است.
سنگ قبر محمد علی فردین
متن شعر سنگ قبر محمد علی فردین :
از روح بزرگ هنریت فردین
شاید مددی به ما رسد از افلاک
محمدعلی فردین (زادهٔ ۱۵ بهمن ۱۳۰۹ در تهران – درگذشت ۱۸ فروردین ۱۳۷۹ در تهران)، هنرپیشه، کارگردان سینما و کشتی‌گیر ایرانی بود. او با دعوت اسماعیل کوشان و نقش آفرینی در فیلم چشمه آب حیات وارد دنیای بازیگری شد، و اولین حضور حرفه‌ای خود را در سینما آغاز کرد، از دیگر فعالیت‌های فردین قبل از عرصه سینما می‌توان به ورزش کشتی اشاره کرد او در قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۴ به مدال نقره دست یافت.
وی در بعد از انقلاب به همراه سعید راد و ناصر ملک‌مطیعی در فیلم برزخی‌ها به کارگردانی ایرج قادری بازی کرد که سال ۱۳۶۱ روی پرده رفت. این فیلم آخرین حضور فردین در عرصه سینمای ایران بود و پس از آن اجازه کار نداشت.
سنگ قبر پوپک گلدره
شعر سنگ قبر پوپک گلدره
دریا طوفانی می شود. آرام می گیرد اما هرگز نمی میرد
پوپَک گُلدَره (۸ مرداد ۱۳۵۰ – ۲۷ فروردین ۱۳۸۵) بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ایران بود.
سنگ قبر داود رشیدی
داوود رشیدی متولد ۲۵ تیر ۱۳۱۲ در تهران، بازیگر است. فارغ التحصیل کنسرواترا ژنو در رشته کارگردانی و بازیگری تئاتر و لیسانس حقوق سیاسی از دانشگاه ژنو است.
سنگ قبر حمید سمندریان
حمید سمندریان، کارگردان و مترجم ایرانی، ۹ اردیبهشت ۱۳۱۰ در تهران چشم به جهان گشود.
سمندریان مبتلا به بیماری سرطان کبد بود و در آخر روز پنج‌شنبه ۲۲ تیرماه ۱۳۹۱، در سن ۸۱ سالگی در منزلش چشم از جهان فرو بست.
Comment (1)
واقعا مطلب جالبی بود